چالشنامه آذر برزین مهر
مستندسازی چالش علمی برزین‌مهر؛ ویژه‌نامه بررسی ادعاهای جناب آقای محمد عبدالله‌زاده ثانی درباره چهارتاقی محلی «خانه دیو»چالشنامه آذر برزین مهر
مستندسازی چالش علمی برزین‌مهر؛ ویژه‌نامه بررسی ادعاهای جناب آقای محمد عبدالله‌زاده ثانی درباره چهارتاقی محلی «خانه دیو»درباره من
«آذر برزین‌مهر» یکی از سه آتشکده بزرگ ایران باستان و نیایشگاه دهگانان و برزیگران (کشاورزان) به شمار می‌رفته و بر پایه مستندات کهن، اعم از متون ایرانی و کتاب‌های جغرافیایی و تاریخی دوره اسلامی، جایگاه این نیایشگاه در ناحیه ریوند نیشابور بوده است. علی‌رغم اینکه تقریبا با آغاز دوره اسلامی در هیچ منبعی از حیات این آتشکده چه به صورت پایدار و روشن و چه به صورت تخریب‌شده و خاموش خبری نمی‌دهد اما در سده اخیر ادعاهایی مطرح شده است که اثری به نام «چهارتاقی خانه دیو» را محل این آتشکده معرفی می‌نماید؛ ادعاهایی که هیچ گاه نتوانسته است بر خود جامه تحقق بپوشاند و حتی در آخرین کاوش‌های باستان‌شناسی این محوطه (تحت سرپرستی دکتر کائیم)، به کلی رد شدند. متاسفانه اما بدون توجه به منش و اخلاق علمی، این ادعاها نه در سطوح تخصصی و فرهیختگان دانشورز، بلکه توسط افراد موقعیت‌طلب (شاید به خاطر منافع فرهنگی، اقتصادی و سیاسی که برزین‌مهر بودن چهارتاقی دوردسترس و محلی خانه دیو می‌تواند به همراه داشته باشد) دنبال شده و حتی برخی رسانه‌های محلی علی‌رغم آگاهی نسبی بر اشکالات انکارناپذیر علمی بر این مدعا، اما به خاطر همان منافع محلی، بر ادعای ردشده فاقد پایگاه و پذیرش صاحبنظران دامن می‌زنند. تاریخ، فقط به شرح رویدادها نمی‌نشیند بلکه اندیشه‌ها و نگرش‌ها و رفتارها را هم به قضاوت خواهد نشست.
وبگاه «چالش برزین‌مهر» که به بررسی انتقادی ادعاهای مطرح‌شده در این زمینه می پردازد و البته جناب آقای محمد عبدالله‌زاده ثانی ، باستان‌شناس و کارشناس سابق اداره میراث فرهنگی سبزوار، که در ظرف دو دهه گذشته متولی اصلی طرح و تبلیغ چنین ادعاهایی بوده است به صورتی نمادین ، مخاطب این چالشنامه قرار گرفته است اما رویکرد این وبگاه نمایاندن ضرورت پرهیز از هرگونه محل‌گرایی منفعت‌طلبانه و خودخواهانه در راستای پاسداری و مسولیت‌پذیری نسبت به میراث فرهنگی ایران و خراسان است./ تیرماه 1399 خورشیدی
ادامه...
روشنگری چالش برزین‌مهر (8): آتشکده خانه دیو؛ آتشی از زین اسب؟!
روشنگری چالش برزین‌مهر (8)
آتشکده خانه دیو؛ آتشی از زین اسب؟!
«گزارش ثبتی»، یکی از مهم‌ترین مدارک مرتبط با ثبت ملی یک اثر تاریخی است. تصویر زیر؛
صفحه ۱ از گزارش ثبتی چهارتاقی خانه دیو در سال ۱٣٨۰ نشان می‌دهد که یکی از مهم‌ترین
مستندات مرتبط با این اثر را ارائه می‌کند.
برای دیدن تصویر بالا در اندازه بزرگتر کلیک کنید
در برابر متون معتبر آیین ایران باستان که «گشتاسب» کیانی را بنیانگذار بُرزین‌مهر معرفی می‌نمایند، یک روایت نامعتبر و افسانه‌مانند هست که «کیخسرو» را بانی بَرزین‌مهر می‌داند و پیشینه این آتشکده بزرگ ایران باستان را در حد جرقه یا شعله ناشی از اصابت صاعقه به زین یک اسب تنزل می‌دهد! آیا بُرزین‌مهر خراسان در سال ۱٣٨۰ با این مشخصات، ثبت ملی شده است؟!
چرا در این مدرک، اثری از شناسه‌های اصلی و معتبر جغرافیای بُرزین‌مهر نیست؟! ابرشهر بوم، سوور، رِیوَند در شمال غربی نیشابور و ... این‌ها کجایند؟!
یکی از مدارکی که از جناب آقای عبدالله‌زاده ثانی انتظار می‌رود در «چالش علمی برزین مهر» ارائه نمایند نسخه یا نسخه‌های به روز شده پرونده ثبتی اثر تاریخی خانه دیو است. شاید در آن‌ها بتوان اطلاعاتی یافت که ارتباط خانه دیو را با جغرافیای تاریخی واقعی و مستند بُرزین‌مهر، تبیین کرده باشد./ نیشابور فردا
