روشنگری چالش برزین‌مهر (6): لهستانی‌ها در خانه دیو

روشنگری چالش برزین‌مهر (6)؛ لهستانی‌ها در خانه دیو

 

برای دیدن پوستر بالا در اندازه بزرگتر کلیک کنید

عبارت Foursquare house of the giant در پوستر بالا، همان «چهارتاقی خانه دیو» فارسی است. البته در پوستر، یک اشتباه تایپی راه یافته و به جای «داورزن» واژه «باخرز» آمده است.

این پوستر در وبگاه اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان داورزن در دسترس است. در توضیحات پوستر می‌خوانیم: «بقایای معماری سنگی موسوم به خانه دیو که متعلق به عصر ساسانی است در فاصله ٣۵ کیلومتری از شهر داورزن ... این بنا و محوطه آن، طی سه فصل، توسط هیأت مشترک باستانشناسی ایران و لهستان کاوش شد.»

درباره این پوستر، دو نکته قابل توجه وجود دارد که آن را به فرصتی دیگر موکول می‌کنیم. اما مرتبط با بحث خودمان: در این پوستر، نامی از آذر برزین‌مهر نیامده اما خوشبختانه به سه فصل کاوش‌های متخصصان خبره لهستانی اشاره شده است.

یکی از مستندات مهمی که انتظار می‌رود باستانشناس کهنه‌کار غرب خراسان رضوی، جناب آقای محمد عبدالله‌زاده ثانی؛ که بر اساس اطلاعات پروفایل اینستاگرامشان، دانشجوی دکتری باستانشناسی و تاریخ هنر هم هستند؛ در «چالش علمی برزین مهر» ارائه نمایند، گزارش مستند و نتایج یافته‌های باستانشناسان لهستانی است./ نیشابور فردا

پیام رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیشابور پیرامون انتساب خانه دیو به برزین‌مهر

پیام رئیس محترم اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیشابور

به کانال خبری «نیشابور فردا» پیرامون انتساب خانه دیو به برزین‌مهر

باسلام و احترام

در خصوص طرح موضوع  ثبت جهانی چهار طاقی موسوم به خانه دیو به عنوان جایگاه آتشکده برزین مهر، که توسط دوست و همکار عزیزم آقای محمد عبدالله زاده، مدیر میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان داورزن، در پست اینستاگرامی ایشان مطرح نموده اند، به استحضار همشهریان عزیزم می‌رسانم:

موضوع انتساب این محل بعنوان محل آتشکده برزین مهر، برای اولین بار در سال ۱۳۵۷ توسط آقای حسن قره‌خانی -باستانشناس و سرپرست هیات بررسی و شناسایی آثار تاریخی سبزوار- مطرح و براساس همین نظریه، ثبت ملی این اثر در سال ۱۳۷۹ توسط میراث فرهنگی استان پیشنهاد شد. 

در سال ۱۳۸۹و ۱۳۹۰، کاوش‌های باستان‌شناسی هیات مشترک باستان‌شناسی ایران و لهستان در این محل آغاز و تا سه فصل ادامه یافت. در فرضیه اولیه طرح کاوش، انتساب این اثر بعنوان محل آتشکده برزین‎مهر مطرح شده بود. پس از انجام سه فصل کاوش باستان‌شناسی، بدون رسیدن به هیچ‌گونه مستندات علمی و باستان‌شناسی، انتساب این محل به‌عنوان جایگاه آتشکده برزین‌مهر  مورد تایید قرار نگرفت، و لذا در مقاله مشترکی که توسط خانم دکتر کائیم، سرپرست محترم هیات باستان‌شناسی لهستان و آقای دکتر محمود بختیاری شهری بعنوان سرپرست ایرانی هیات مشترک کاوش در سال ۱۳۹۰ و پس از اتمام فصل سوم کاوش منتشر شد، انتساب این محل بعنوان آتشکده برزین مهر بطور کلی رد شده است.‌

لازم به ذکر است تا کنون هیچ‌گونه پیشنهاد و درخواست رسمی برای ثبت جهانی این مکان به اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی ارسال نشده است و چنانچه این تقاضا هم در آینده مطرح گردد، بدلیل فقدان مستندات علمی و باستان‌شناسی، قطعا در شورای ثبت استان، تایید نخواهد شد.

اینجانب ضمن احترام به نظرات و عقاید همکار عزیزم در شهرستان داورزن، امید دارم در آینده نزدیک، اقدامات پژوهشی و مطالعاتی مکان‌یابی دقیق محل آتشکده برزین‌مهر توسط کارشناسان خبره میراث فرهنگی انجام گردد.

با احترام مجدد

اعتمادی، کارشناس باستان شناسی و رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیشابور»